کریسمس مبارک
کوزت
کارتون زیبای بینوایان که اقتباسی از اثر شاهکار ویکتو هوگوی فرانسوی است
را باید یکی از سلسه کارتون های جذاب و خاطره انگیز بچه های دهه شصتی دانست
که همراهی و همگامی با شخصیت های برجسته آن نظیر کوزت و ژان وال ژان، حس
زیبایی را به فکر کودکان ایرانی از این داستان فرانسوی مبادرت می نمود.
کلاه بلند و تیره ژان وال ژان با دوبله زیبایی که بر روی آن قرار گرفته بود
و حس یک حامی و یاور را به کوزت و مخاطبان خردسالی که این برنامه زیبا را
به تماشا نسته بودند منتقل میکرد، در کنار ماجراهایی که برای کوزت فقیر پیش
می آمد، همگی در خلق داستانی مهیج برای بچه ها تاثیر گزار بود.
کارتون بینوایان، با آن تیتراژ دیدنی که با به تصویر کشیدن گرافیکی از سردی
و سرما و بدبختی مردمان روزگار جنگ در فرانسه قرن نوزدهم میلادی، پیام آور
مهربانی، صلح و نشاط و امید به مخاطبان خردسالش هم به شمار می رفت. این
کارتون، به هر حال، اقتباسی بود از شاهکار ویکتو هوگو. نویسنده ای که او را
افتخار ادبیات اروپا می دانند و خالق گوژپشت نتردام است.
برخورد تصادفی وی با کوزت، دخترک فقیر و یتیمی که در خانواده ثروتمند
تناردیه در حال کار است، مسیر داستان را روشن می کند. همسفر شدن کوزت با
ژان وال ژان و اتفاقاتی که برای آن ها در این مسیر می افتد، خالق صحنه های
شیرینی از گرافیک زیبا، دوبله های خاطره انگیز و روایتی جذاب از تضاد خیر و
شر در فرانسه قرن هجدهم است. روزگاری که بینوایان برای بچه های دهه شصتی
پخش می شد، نه صدها شبکه تلویزیونی بود و نه شبکه های اجتماعی و وایبر و
اینستاگرام. شاید جذابیت این مجموعه ها و کشش ممتازش هم به خاطر یونیک بودن
آن ها در زمان خود در مقایسه با دیگر رسانه های موجود بود که فضایی
جاودانه را برای مخاطبانش رقم زده است.
از اواخر دهه هفتاد میلادی،
طراحی و ساخت کارتون هایی از رمان های مشهور جهان، در دستور کار بزرگ ترین
کمپانی های انیمیشن ژاپن مانند نیپون قرار گرفت که با همکاری DOX
INTERNATIONAL نیز همراه گشت. طبق بررسی ها، نخستین کارتون انیمیشن
بینوایان در اوسط دهه شصت میلادی و در زمان شوری سابق ساخته شد ولی مهم
ترین و بین المللی ترین انیمیشنی که از داستان بینوایان بیرون آمد، کار
ژاپنی در اواخر دهه هفتاد میلادی بود. البته در یک دهه اخیر نیز، کارتون ها
و فیلم هایی از این شاهکار ویکتور هوگو طراحی و ساخته شده است.
پیام نسخه های مختلف کارتون جذاب بینوایان، تحمل، صبر و استقامت در کنار مشکلات بود. موضوعی که واتوواتو تلاش کرد با خلاقیت تصویری، راه حلی برای حل مسائل را کودکانه و خنده دار به ما یاد دهد و بارباپایا، آن مشکلات را با صبوری و نوآوری، قابل تغییر و حل شدنی جلوه داد. به هر حال، کتاب کارتون دیدنی بینوایان را همه کسانی که دهه شصتی هستند باید بخوانند و از دوران سیاسی و اجتماعی اروپای قرن هجدهم آگاه شوند.
شخصیتهای این اثر بیاد ماندنی
ژان وال ژان. اصلی ترین شخصیت
داستان کارتون است که به خاطر دزدیدن یک تکه نان برای سیر گردن شکم هفت بچه
گرسنه، به مدت 5 سال زندانی می شود و بعد از 19 سال آزاد می شود و بعدا در
فرانسه شهردار می شود.
ژاور – یک بازرس پلیس سخت گیر و خشن است که همیشه در پی دستگیری ژان وال ژان است.
فانتین – مادر کوزت است که
دختر خود را پیش تناردیه، صاحب مهمان خانه ای مجلل رها می کند اما دخترش
توسط خانم تناردیه به عنوان برده استفاده می شود.
کوزت -
شخصیت تاثیر گذار کارتون بینوایان است که همواره با موهای طلایی – نارنجی و
دوبله زیبا ، با استقبال کودکان مواجه شده است. بعد از مرگ مادرش، ژان وال
ژان او را از خانواده تناردیه میخرد و مانند دختر خودش به او توجه میکند.
در این خانه بینوایان را ویکتور هوگو نوشت
در سال ۱۸۳۲ ویکتور هوگو، چهره مطرح ادبی و سیاستمدار فرانسوی، آپارتمانی را در طبقه دوم این خانه قرن هفدهمی، که به میدان رویال (میدان ووژ فعلی) مشرف بود اجاره کرد. او که شعر، داستان و نمایش‌نامه می‌نوشت، در سی‌سالگی به عنوان رهبر جنیش «رومانتیسم» شناخته می‌شد، با اَدل فوشه، عشق دوران کودکی‌اش، ازدواج کرده بود و چهار فرزند داشت. همچنین موفقیت چشم‌گیر رمان «گوژپشت نتردام» را تجربه کرده بود. هوگو بسیاری از کارهای مهمش را در مدت اقامت در این خانه نوشت، همچنین نگارش شاهکارش «بینوایان» را در این‌جا شروع کرد و بخشی از آن را همین‌جا نوشت؛ رمانی با شخصیتهای «کوزت»، «ژان والژان» و «بازرس ژاور» که بارها مورد اقتباس قرار گرفته است. هوگو کار بر روی «افسانه قرن‌ها» و «تأملات» را هم در این خانه شروع کرد.
آقای نویسنده و سیاستمدار که ۱۶ سال در این خانه زندگی کرد در این مکان با
نویسنده‌هایی مثل گوتیه، لامارتین، دوما و سن بوو دیدار داشت. او در همین
دوران بود که عضو فرهنگستان فرانسه و مجمع قانون‌گذاری هم شد.
شهرداری
پاریس دو بنایی را که ویکتور هوگو (۱۸۸۵ – ۱۸۰۲) برای مدت طولانی در آن‌ها
زندگی کرده حفظ کرده است: هتل Rohan-Guéméné در میدان ووژ در پاریس
(۱۸۴۸-۱۸۳۲) و خانه اوت‌ویل در جزیره گرنزی (از جزیره‌های دریای مانش)
(۱۸۷۰ – ۱۸۵۶) که نویسنده آن را با درآمد حاصل از فروش کتاب «تأملات» خریده
بود و در دوران تبعید در آن زندگی میکرد.
خانه پلاک شش در میدان
ووژ (Place des Vosges) در سال ۱۹۰۲ در صدمین سال تولد ویکتور هوگو توسط پل
موریس ( ۱۹۰۵ – ۱۸۱۸)، دوست صمیمی او، و با همراهی نوه‌های نویسنده و
اهدای مجموعه‌ای چشم‌گیر و غنی به شهرداری پاریس بنیان گذاشته شد. این
مجموعه، نقاشی‌های هوگو، عکس‌ها، دست‌نویس‌ها، نسخه‌هایی از کتاب‌هایش،
تعدادی مبلمان و یادگارهای متعددی را شامل می‌شد. «خانه ویکتور هوگو» با
گردآوری پرتره‌هایی از مرد نویسنده و نمونه‌هایی از آثار هنرمندان معاصر
مثل آگوست رودن، موریس دنیس، اوژن کری‌یِر و ... بیش‌تر تجهیز شد و درهای
آن سرانجام در ۳۰ ژوئن سال ۱۹۰۳ به روی علاقه‌مندان باز شد.
«خانه ویکتور هوگو» در میدان ووژ که امروزه یکی از جاذبه‌های توریستی شهر پاریس است، سه بخش از زندگی این نویسنده مطرح قرن نوزدهم را در معرض دید علاقه‌مندان می‌گذارد: دوران قبل از تبعید، دوران تبعید و دوران بعد از تبعید.
مقبره ویکتور هوگو نیز در کنار مقبره امیل زولا در «معبد پانتئون» در پاریس است که آرامگاه بسیاری از چهره‌های مطرح فرانسه است.
