شیخ بهائی
دانشمند بزرگ و به نام دوران صفویه
نام ---شیخ بهاءالدین محمد بن حسین عاملی معروف به شیخ بهائی
نسب از نوادگان حارث همدانی
تولد ---953هجری قمری 1546 میلادی در بعلبک
از نژاد "حارث بن عبدالله اعور همدانی" متوفی به سال ۶۵ هجری از معاریف اسلام بوده است.-
تبحر در علوم فلسفه، منطق، هیئت و ریاضیات
مجموعه تألیفاتی که از
او بر جای مانده در حدود ۸۸ کتاب و رساله است.
وفات سال ۱۰۳۱ ه.ق در
اصفهان درگذشت
و بنابر وصیت خودش جنازه او را به مشهد بردند و در جوار مرقد مطهر حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام جنب موزه آستان قدس دفن کردند.-
دین اسلام
مذهب شیعه دوازده امامی
اهل ----از جبل عامل شام
نام همسر کفایت خانم
نام پدر -----عزالدین حسین عاملی
ده ساله بود که پدرش او را به ایران آورد و وقتی به قزوین رسیدند و آن شهر را مرکز دانشمندان شیعه یافتند در آن سکنی گزیدند و بهاء الدین به شاگردی پدرو
دیگر دانشمندان آن عصر مشغول گردید .
مرگ این عارف بزرگ و دانشمند را به
سال ۱۰۳۰ و یا ۱۰۳۱ هجری در پایان هشتاد و هفتمین سال حیاتش ذکر کرده
اند.
وی در شهر اصفهان روی در نقاب خاک کشید و مریدان پیکر او را با شکوهی که شایسته شان او بود ،
به مشهد بردند و در جوار حرم هشتمین امام شیعیان به خاک سپردند.
شیخ بهایی مردی بود که از تظاهر و
فخر فروشی نفرت داشت و این خود انگیزه ای برای اشتهار خالص شیخ بود.
شیخ بهایی به تایید و تصدیق اکثر محققین و مستشرقین ، نادر روزگار و یکی از مردان یگانه دانش و ادب ایران بود که پرورش یافته فرهنگ آن عصر این مرز و بوم و از بهترین نمایندگان معارف ایران در قرن دهم و یازدهم هجری قمری بوده است.
شیخ بهایی شاگردانی تربیت نموده که به نوبه خود از بزرگترین مفاخر علم و ادب ایران بوده اند،
مانند فیلسوف و حکیم الهی ملاصدرای شیرازی و ملاحسن حنیفی کاشانی وعده یی دیگر که در فلسفه و حکمت الهی و فقه و اصول و ریاضی و نجوم سرآمد بوده و ستارگان درخشانی در آسمان علم و ادب ایران گردیدند که نه تنها ایران ،بلکه عالم اسلام به وجود آنان افتخار می کند. از کتب و آثار بزرگ علمی و ادبی شیخ بهایی علاوه بر غزلیات و رباعیات دارای دو مثنوی بوده که یکی به نام مثنوی
"نان و حلوا" و دیگری "شیر و شکر" می باشد
و آثار علمی او
جامع عباسی،
کشکول،
بحرالحساب و مفتاح الفلاح والاربعین
و شرع القلاف، اسرارالبلاغه والوجیزه".
سایر تالیفات شیخ بهایی که بالغ بر هشتاد و هشت کتاب و رساله می شود همواره کتب مورد نیاز طالبان علم و ادب بوده است.
معماری مسجد امام اصفهان و مهندسی حصار نجف را به او نسبت می دهند.
و نیز شاخصی برای تعیین اوقات شبانه روز از روی سایه آفتاب یا به اصطلاح فنی، ساعت آفتاب یا صفحه آفتابی و یا ساعت ظلی در مغرب مسجد امام (مسجد ش-ا-ه سابق) در اصفهان هست که می گویند وی ساخته است.
