عالم خان آخرین امیر بخارا و اخرین باز مانده از نسل چنگیز خان مغول
عالم خان
مرگ ----28 اوریل 1944 کابل
زادگاه -----کابل
متولد ----3 ژانویه 1880
در شهدای سالین دفن است واطرافش هم اولادها و دخترانش که فوت کردند همان جا خاک هستند .
البته امانت خاک است .
چون تحصیل کرده بود به او عالم میگفتند
در ارگ بخارا اول خان ها و بعدا امیرها مینشتند و حکومت میکردند .
شهری بود در درون شهر ...
در دوران سید عالم خان 3000 نفر در بخارا زندگی میکردند .
توپ چی باشی -استای ضرب سکه - موش بیگی یا وزیر اول -هنرمندان همه و همه در عمارت زندگی میکردند.
افرادی هم بودند که در طول روز این جا بودند و شبها بیرون میرفتند .
عالم خان آخرین امیر بخارا بود .
روزنامه ی آخرین نواده ی روزنامه فارسی زبان بخارای شریف در زمان زمامداری وی تعطیل شد .
در همین عمارت به رعایا بار میداد .
البته بر روی یک تخت پادشاهی که البته باد انقلاب اکتبر تخت را با خودش برد .
دلیل رفتن عالم خان از بخارا این بود که نظام پادشاهی دچار تنزل شد .
در میان عواملی که باعث سقوط عمارت بخارا شد انقلاب روسیه است که امپراتوری را از بین برد.
به دنبال آن روسیه فقیر شد .
دولت نو پا به پول نیاز داشت و خبر داشت در بخارا چه قدر طلا است .
آمدندو تسخیر کردندو گرفتند .
آخرین یادگارهای امیر ان بخارا در مقر تابستانی آنها ...
کاخ ستاره ماه خاصه ی بخارا از آخرین پناهگاههای آخرین امیر بخارا هنگام ارتش سرخ به این کشور
=آخرین حرکت شاه در شطرنج سیاسی که به حذفش منجر شد .
کاخ ستاره ی ماه خاصه طاووس های بسیاری هم داشت امروز هم دارد .
گذشتگان این طاووس ها احتمالا شاهد روز واقعه بوده اند .
برخورد نظامی روسیه یا امارت بخارا پس از انقلا ب اکتبر برخورد دیروز یا امروز بود .
عمارت بخارا بساط نظامی چندانی نداشت .
هواپیمای جنگنده که 11 فروند آن بخارا را بمباران کرد .
برای مردم این شهر حکم بلای آسمانی را داشت .
عمارت بخارا در زمینه ی نظامیه طی سالهای متمادی متکی به مهمات روسیه بود .
امیر عالم خان -آخرین امیر بخارا
18 سال پس از سرنگونی اش در کتاب تلخ خااطراتش مینویسد :
روسیه تعداد سربازان بخارا را 12000 نفر مقرر کرده بود .
دولت بخارا هیچ نیازی نداشته که به فکر تجهیز ارتش خود باشد .
چون :
گویا این وظیفه ی روسیه بوده است همان کشوری که :
بزرگترین ضربه ی مهلک ترین ضربه ی ممکن را بر بخارا وارد کرد .
امیر بخارا از سال 1917تا 1920همچنان امیدوار بود که قادر به حفظ استقلال عمارتش خواهد بود .
با مقامهای ارتش سرخ و مقامهای کرملین وارد مذاکره شد .
اقدامات دیپلماتیک هائی انجام داد تا بتواند تا حدی استقلال کشورش را حفظ کند
اما:
با همه ی تلاشها راه به جائی نبرد ...
بودند کسانی که :
پیش از واقعه هشدار هائی میدادند .
روز به انها جدید میگفتند و به جنبش آنها جدیدیه میگفتند .
جدیدیه یعنی نو خواهی - تجدد خواهی -این ایده در میان اقوام ترکی زبان امپراتوری روسیه طرفداران بسیاری داشت .
آنها خواهان مدرنیزه جامعه ی مسلمان بودند .
خواهان پشت سر گذاشتن واپس ماندگی -علمی -فنی -فرهنگی بودند.
همزمان میخواستند شیوه و هویت اسلامی خود را حفظ کنند .
بیشتر جدیدها که انقلاب کردند مانند :
فیض الله خواجه بخارائی که نخستین رهبر جمهوری خلق بخارا بود .
نه در زمان عمارت بلکه در بخارای شوروی سوسیالیستی اعدام شدند.
درست زمانی که بیرق اسلام و عمارت بخارا پرچم سرخ شوروی از مناره ی کلان بخارا برافراشته شد .
============================================
عالم خان در کتابش مینویسد :
از بس در وقت جدم دولت روس با دولت بخارا معاهده نمود .
در معادهشان از خصوص عساکر و آلات حربی از بخارا موقوف شده برای اسباب حرب و عسگریه دولت روس خود ذمهدار گردیده
12000 عساکر مقرر شد برای حفاظت مملکت
هر گاه اسبا عساکر لازم میبود از طرف دولت روس برای دولت بخارا مهیا بود .
تا زمان بودن دولت امپراتوری به عساکر و آلات حرب دولت بخارا
هیچ احتیاج نداشته به آسوده حالی حکمرانی نمود و به آبادی مملکت میکوشیدم.
تاریخ خون الملل بخارا -خاطرات امیر سید
عالم خان
امیر بخارا : 1928 - پاریس
===========================================================
عالم خان :
ارگ حصار در تاجیکستان امروزی دژی که سر پناه آخرین امیر بخارا نشد .
هر چند واپسین پناهگاه او در عمارت بخارا بود در حوالی دوشنبه که آن زمان روستای کوچکی بود .
امیر بخارا گریزان از ارتش سرخ چند ماهی همین جا ماند با این امید که امپراتوری عثمانی امپراتوری بریتانیا بدادش برسند .
اول و دوم سپتامبر 1920 امیر و همراهانش فرار کردند .
برای مردم فرار امیر یک مصیبت تمام عیار بود .
نه تنها برای بخارائیها بلکه برای مسلمانان دیگر هم بخارا از مراکز قوت و قدرت اسلام بود .
بخاطر همین سرنگونی امیر بخارا برای بسیاری مصیبت محسوب میشد .
آنها آن روز را روز قیامت مینامیدند .
15 اردیبهشت 1323 برابر 5 می 1944 در کابل در انتظار بازگشت به بخارا بود .
امیر افغانستان حتی اجازه ی مسافرت به حج را به او نداده بود .
چون بریتانیا و روسیه نمیخاستند .
در میان انبوه از خاندانش تنهای تنها بود و رفت نوه هایش در بیشتر قاره های کره ی زمین پراکنده شدند .
========
بخارا در ترکیب شوروی .تحلیل رفت و در عرض 4 سال به دنبال مهندسی استالینی اقوام جمهوریهای قومی ایجاد شدند .
بخش اعظم بخارا از جمله شهر بخارا به ازبکستان تعلق گرفت .
سمرقند هم که پیش تر به دست روسیه ی تزاری تسخیر شده بود یکی از شهرهای ازبکستان شد .
شرق بخارا که غالبا کوهستان بود نصیب تاجیکستان شد .
و باریکه ای از عمارت بخارا در هیئت ترکمنستان قرار گرفت .
در ترکیب شوروی فارسی زبانان منطقه از مراکز فرهنگی خود محروم شدند .
=======
ان چه از عمارت بخارا مانده بود :
تا پایان عمر امپراتوری جدید بخش واپس مانده ی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به شمار میامد .